Het hoe en waarom van een totale knieprothese.

Wat is de knie?
De knie is het grootste gewricht in het menselijk lichaam en bestaat uit meerdere structuren (ttz bot, kraakbeen, ligamenten, meniscus, spieren en pezen) die elk op hun eigen manier bijdragen tot wellicht de twee belangrijkste functies van de knie, met name stabiliteit en beweeglijkheid.
Verschillende “anatomische” studies uit het verleden hebben aangetoond dat de knie, hoewel één gewricht, eigenlijk in drie kleinere « gewrichten » kan onderverdeeld worden, die zich onderling verschillend gedragen tijdens het bewegen van de knie.
Zo is er enerzijds de « binnenkant » van de knie, ook wel het mediale compartiment genaamd, dat bestaat uit het mediale bot en kraakbeen van zowel dij- als scheenbeen, alsook de mediale meniscus en ligamenten.
Anderzijds de « buitenkant » van de knie, of te laterale compartiment, dat bestaat uit het laterale bot en kraakbeen van zowel dij- als scheenbeen, alsook de laterale meniscus en ligamenten.
En tot slot de articulatie tussen knieschijf (patella) en de gleuf in het dijbeen (trochlea), de patello-femorale articulatie.
Waar de bovenkant van het mediale scheenbeen, van opzij bekeken, een eerder holle vorm vertoont, is dat met de eerder bolle bovenkant van het laterale scheenbeen net andersom.

Hoe werkt de knie?
Diepgaand onderzoek, geleid door Pr. Michael Freeman, één van ’s werelds meest toonaangevende figuren op het vlak van knieprothesen, heeft geleid tot oa. volgende vaststellingen wat betreft het bewegingspatroon van de verschillende compartimenten tijdens het buigen van de knie:

• De binnenkant van een normale knie (mediale compartiment) is het meest stabiele segment, en ondergaat, in zij-aanzicht, als het ware geen enkele verplaatsing van voor naar achter tegenover het scheenbeen tijdens het buigen van de knie.
  De ronde kop van het mediale dijbeen « glijdt » als het ware ter plaatse in de holte van het mediale scheenbeen.
• Wat betreft de buitenkant van de normale knie (laterale compartiment), is, in zij-aanzicht, een eventuele verplaatsing van het dijbeen tegenover het scheenbeen van voor naar achter mogelijk, hoewel dit niet per sé het geval hoeft te zijn.
  Waar dat wel gebeurt, « rolt » de kop van het laterale dijbeen als het ware van voor naar achter op het eerder bolle oppervlak van het laterale dijbeen, wat meteen ook met een lichte draaibeweging (rotatie) van datzelfde laterale segment tegenover het mediale segment gepaard gaat, daar dit laatste zoals reeds aangegeven, eerder « ter plaatse » blijft.
• De patello-femorale articulatie van een normale knie bevindt zich, in vooraanzicht, niet exact in het midden, maar lichtjes lateraal van de middellijn, zowel in gebogen als in gestrekte positie.

Wat is een knieprothese?
Een totale knieprothese wordt noodzakelijk wanneer eventuele letsels niet langer op een andere manier kunnen verholpen worden, en over de gehele knie verspreid zijn.
In dat geval worden de uitersten van zowel het dij- als scheenbeen van een metalen component voorzien (als het ware ter vervanging van het bot en kraakbeen), terwijl een tussenshijf uit kunststof (polyethyleen) de functies van meniscussen en ligamenten op zich neemt. De binnenkant van de knieschijf wordt al of niet met een gelijkaardige kunststof voorzien.

Vereisten voor een knieprothese?
Bij het ontwerpen van een knieprothese is het niet enkel van belang de anatomie van de normale knie zo nauwkeurig mogelijk na te bootsen, maar er tevens voor te zorgen dat de functionele patronen zo dicht mogelijk bij de werkelijkheid aanleunen, zonder aan de bewegingsvrijheid te torsen. En dit het liefst op een zo duurzaam mogelijke manier, wat ook een aantal technische uitdagingen met betrekking tot oa. wrijvingsoppervlak en verankeringsmechanismen met zich meebrengt. Tot slot is het ook belangrijk over de nodige instrumenten te beschikken om eenzelfde operatie steeds weer op een eenvoudige, betrouwbare en reproduceerbare manier te kunnen doorvoeren.

Bij kniecentrum plaatsen wij de Matortho Saiph knieprothesen.